: Artists & Makers

Canu Cloch i'r Flwyddyn Newydd

Sara Huws, 3 January 2008


Er gwaetha'r tywydd rhynllyd, mae cornel o iard Eglwys Teilo Sant dal yn gynnes iawn. Gefail dros-dro sydd yno, ble mae dau arbenigwr-ac-artist yn gweithio ar ail-greu cloch Ganol Oesol gynnar. Roedd gan llawer o'r seintiau Cymreig yn y 6ed ganrif rai o'r rhain. Gellir darllen ychydig amdanynt (yn saesneg) ar y ddalen hon, sydd wedi'i ysgrifennu gan arbenigwr Canol Oesol Amgueddfa Cymru, Mark Redknap.

'The Christian Celts: Treasures of Late Celtic Wales'

Mae Andrew Murphy a Tim Young - y naill yw'r Gof yma yn Sain Ffagan, mae'r llall yn arbenigwr mewn metelau ac archaeoleg ymarferol - yn defnyddio megin enfawr i geisio ail-greu cloch Sant Ceneu. Mae'r gloch wreiddiol yn rhan o'r casgliad cenedlaethol. Mae Andrew a Tim yn defnyddio technegau tebyg i'r rhai a ddefnyddiwyd i wneud y gloch wreiddiol yn y 6ed ganrif i'w ail-greu. Maent yn gwneud hyn i geisio dysgu mwy am waith metel y cyfnod mewn ffordd ymarferol - rydym ni wastad yn arbrofi yn Sain Ffagan, felly mae'n braf gweld llwyddiant y gwaith ar ddyddiadur gwe Tim Young.

Cewch luniau, sylwadau a disgrifiadau yma ar wefan Geoarch.

Bydd mwy o wybodaeth am y prosiect yn cael ei gyhoeddi ar ein chwaer-safle, Rhagor: darganfod byd o gasgliadau, ar derfyn y gwaith. Mwynhewch ddyddiadur Tim yn y cyfamser!

I gadw'r thema: cloch lawer yn iau na chloch Ceneu yw'r gloch yn nhwr yr eglwys ei hun. Mae wedi'i seilio ar gynllun o'r 15eg ganrif o Lanilltyd Fawr. Fe'i castiwyd yn arbennig i ni yn ffowndri Taylors, Loughborough - man geni 'Great Paul', sy'n hongian hyd heddiw yng Nghadeirlan Sant Paul yn Llundain. Mae'n un ni ddipyn yn llai, ond yn ddigon swnllyd ta beth!

Clychau Taylor, Eayre and Smith

Hwyl am y tro a blwyddyn newydd dda!