Collections Online
Amgueddfa Cymru – Museum Wales
Advanced Search
Recordiad sain / Audio recording: Tom Walters
Recordiad hanes llafar Cymraeg gyda Tom Walters, Blaencwm. Rhan 1 o 3 (AV 2507/1, AV 2508/1, AV 2509/1). Pwrpas y recordiad oedd casglu gwybodaeth am y gwaith glo ers talwm. Welsh language oral history recording with Tom Walters, Blaencwm.
Sgwrs am y gwaith glo: Cefndir T.W. Dechreuodd T.W. yn y gwaith - darn o farddoniaeth a gyfansoddodd T.W am y glowr. Gweithfeydd y cylch. Rhannau'r gwaith Rhannau'r wythien. Dim drifft yn yr ardal. Drifft neu 'inclein' dan ddear. 'Gweithio hedin caled' . 'deip' - 'deep' - mynd I lawr 'hedin, talcennon, ffasis' - rhannau'r pwll. 'Glo stem da yn y wythien 'six foot'. 'Partin dwbwl' - ceffylau fyddai'n mynd oddi yno I'r ffas. Galw 'talcen' a 'hedin' ar ol y dyn a weithiai yno. Gallai glo fynd I'r 'codiad' neu'r 'deep'. Glo ar y 'ffas' ac 'ar y slip' - 'back slip' a 'face slip' 'gweithio'r glo ma's yn grwn'. Gosod 'sbrags' yn erbyn y slip I gynnal y glo 'pownsys/ powlsys' yn y glo stem oherwydd nwy - helpu I ryddhau'r glo. 'glo fel asgwrn', 'glo stiff', 'glo'n rhydd', 'yn gweithio fel menyn', 'dipyn o waith ynddo'. 'Partin dwbwl' a hedin dwbwl' Gweithio 'long wall' a 'pillar and stall' Mathau o dir - rasien - man gerrig. 'glo top' a 'glo gwilod'. 'Cloden' - 'raisen' - gallu bod yn beryglus. Cerrig yn y glo 'mwyn' 'balls of mine' 'warics' carreg galed yn y top. 'pres'.